Tìm cách "cứu" thương hiệu Việt

Có đến 90% hàng Việt Nam vào thị trường thế giới thông qua các công ty trung gian dưới dạng sản phẩm thô, hoặc gia công cho các thương hiệu nổi tiếng nước ngoài.

Thực tế này được ông Lê Phước Vũ – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hoa Sen nêu lên tại hội thảo "Bảo vệ thương hiệu quốc gia – những cơ sở pháp lý" do Trung tâm đào tạo, tư vấn và thông tin kinh tế (CETAI) phối hợp Trung tâm thông tin, thư viện và nghiên cứu khoa học của Văn phòng Quốc hội tổ chức tại Quảng Ninh.

Thương hiệu Việt lép vế

Tại thị trường nội địa, trong khi chỉ một số ít DN Việt Nam đã có chiến lược phát triển thương hiệu đi vào chiều sâu, hầu hết các DN còn lại chưa có ý thức về vấn đề này. Vì thế, thị trường trong nước vẫn là sân chơi mà ở nhiều ngành hàng và sản phẩm, các DN nước ngoài chiếm thị phần lớn hơn.

"Một thực tế làm tất cả chúng ta trăn trở là chỗ đứng của thương hiệu Việt Nam tại thị trường nước ngoài chỉ mới ở mức chập chững bước chân vào, và thị trường nội địa là một chiến trường bủa vây với hàng giả, cạnh tranh không lành mạnh, thâu tóm, và bị lấn át bởi các thương hiệu ngoại" – ông Lê Phước Vũ – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Tôn Hoa Sen bức xúc.

Theo ông Vũ, phần lớn các DN Việt Nam chưa có nhận thức đúng về vấn đề thương hiệu. Hầu hết các DN chưa nhận rõ sự đóng góp quan trọng của thương hiệu trong giá trị sản phẩm. Việc chưa nhận thức đầy đủ về thương hiệu dẫn đến thiếu chiến lược,sự đầu tư chuyên sâu cũng như thiếu tính chuyên nghiệp trong công tác marketing, xây dựng uy tín thương hiệu.

Có lẽ vì vậy mà đầu tư vào thương hiệu của các DN rất thấp. Chỉ có 16% DN được hỏi có bộ phận tiếp thị chuyên trách, 80% DN không có chức danh quản lý nhãn hiệu. Về ngân sách, 74% các DN đầu tư dưới 5% doanh số cho việc xây dựng và phát triển thương hiệu; 20% DN không hề chi cho việc xây dựng thương hiệu.

Thế nhưng ngay cả những DN có ý thức về xây dựng thương hiệu cũng gặp khó khăn trong quá trình chống chọi với sức ép hàng giả và mối đe dọa thôn tính. Thực tế đã có không ít thương hiệu bị các tập đoàn đa quốc gia thâu tóm.

"Sản phẩm càng nổi tiếng thì càng bị làm nhái nhiều. Vấn đề này dễ hiểu, chỉ có điều khó hiểu là không thấy vai trò của các cơ quan Nhà nước trong việc bảo vệ sự sáng tạo và giá trị của các DN" – ông Phạm Lê Tấn Phong – Giám đốc Trung tâm Truyền thông của Tập đoàn Tân Hiệp Phát bày tỏ và nêu thực tế, tại nhiều khu vực, các cơ sở sản xuất hàng giả ngang nhiên sản xuất Trà xanh không độ của Công ty Tân Hiệp Phát để vận chuyển bán lên vùng sâu, vùng xa, biên giới phía bắc, nhưng tất cả các cơ quan chức năng địa phương đều làm ngơ.

Ở thị trường trong nước là thế, nhưng khi thương hiệu Việt vươn ra thị trường nước ngoài cũng gặp không ít rào cản. Cũng theo ông Vũ, có đến 90% hàng Việt Nam phải vào thị trường thế giới thông qua các công ty trung gian dưới dạng sản phẩm thô, hoặc gia công chocác thương hiệu nổi tiếng nước ngoài. Do vậy, người tiêu dùng nước ngoài chưa có khái niệm về hàng hóa mang thương hiệu Việt Nam.

Mờ nhạt vai trò quản lý

Nhiều diễn giả tại hội thảo khẳng định nguyên nhân khiến thương hiệu Việt Nam lép vế và không được công nhận là do việc bảo hộ thương hiệu Việt ở trong nước và quốc tế chưa được quan tâm, nhất là những thương hiệu thuộc sở hữu của tập thể, cộng đồng. Các DN chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của thương hiệu cũng như vấn đề đăng ký bảo hộ thương hiệu tại nước ngoài…

Bày tỏ quan điểm, GS. Võ Đại Lược cho rằng để gia tăng danh tiếng thương hiệu quốc gia Việt Nam, thương hiệu DN và sản phẩm, Việt Nam vẫn còn nhiều việc phải làm. "Đổi mới thể chế là khâu đột phá hàng đầu. Việt Nam phải đổi mới thể chế theo hướng hiện đại và quốc tế, phải có chính sách trọng dụng và thu hút các nhân tài. Đây là hai yếu tố quyết định. Đó là con đường phát triển tất yếu, nếu Việt Nam không muốn tụt hậu" – GS. Lược quả quyết.

Ngoài ra, các "ông chủ" DN Việt cũng đề xuất tăng mức chi phí tiếp thị đối với việc quảng bá sản phẩm thương hiệu. Hiện, Luật thuế Thu nhập DN quy định mức chi phí tiếp thị không quá 10%, đối với DN mới thành lập không quá 15% trên tổng chi phí hợp lý của mỗi DN.

"Mức chi phí này so với việc phát triển một thương hiệu sản phẩm là quá thấp. Xây dựng thương hiệu là đầu tư dài hạn, nếu hạn chế chi phí đầu tư cho lĩnh vực này sẽ khiến DN rất khó khăn trong việc xây dựng thương hiệu" - ông Vũ nêu quan điểm.

Vấn đề này, theo Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Sỹ Dũng, sẽ được đưa vào nội dung nghiên cứu, thảo luận của Quốc hội nhằm bảo đảm xây dựng thương hiệu mang tầm cỡ quốc gia.

Hoài Thu.

Theo infonet.